Verileri Gerçekten Silmenin Anahtarı: Wiping

Günlük hayatınızda kullandığınız dijital cihazlar zamanla pek çok kişisel veriyle dolup taşıyor. Bir gün telefonunuzu ya da bilgisayarınızı elden çıkarmak istediğinizde, “sil” butonuna basmak yeterli olur sanıyorsanız, bir kez daha düşünün. Çünkü verileri sadece silmek, onları gerçekten yok etmek anlamına gelmiyor. İşte tam da burada devreye “wiping” yani verileri güvenli ve kalıcı şekilde silme işlemi giriyor.

Peki ama nasıl?

Öncelikle şunu bilmeniz önemli: Geri dönüşüm kutusunu boşaltmak ya da “sil” komutunu vermek, verilerinizin tamamen ortadan kalktığını garanti etmez. Aslında bu işlemler sadece dosyaların görünürlüğünü kaldırır. Yani veriler hala diskinizin derinliklerinde bir yerlerde duruyor olabilir. Bu da kötü niyetli kişilerin onları geri getirebilmesini mümkün kılar.

Peki cihazınızı satmadan ya da birine vermeden önce verilerinizin başkalarının eline geçmesini nasıl engelleyebilirsiniz? Cevap basit: Wiping.

Güvenli ve Kalıcı Bir Şekilde Veri Silme

Wiping, verilerinizi sadece görünmez yapmakla kalmaz, aynı zamanda onları geri getirilemez şekilde siler. Bunu yapmak için özel yazılımlar ve algoritmalar kullanılır. Bu işlemler sırasında verinin bulunduğu alanlar defalarca farklı verilerle doldurulur. Böylece eski verilerin geri getirilmesi neredeyse imkansız hale gelir.

Bu yöntem özellikle kişisel bilgiler, banka verileri, özel fotoğraflar ve belgeler gibi hassas içeriklerin başkalarının eline geçmesini önlemek için oldukça etkili.

Nedir Bu “Wipe Atmak”?

Günlük konuşmalarda bazen “wipe atmak” gibi tabirlerle karşılaşabilirsiniz. Aslında bu, bir cihazın içindeki tüm verileri güvenli bir şekilde yok etmek anlamına gelir. Amaç, cihazın bir nevi sıfırlanması değil, içerisindeki verilerin tamamen ve geri getirilemeyecek şekilde silinmesidir.

Wiping işlemi genellikle disk formatlama ile karıştırılır. Ancak formatlama sadece yüzeysel bir temizliktir. Verileri siler gibi görünse de çoğu zaman onları kurtarmak mümkündür. Wiping ise çok daha derin ve etkili bir yöntemdir.

Wiping Yöntemleri

Wiping işlemleri için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemler, diskinize ne kadar veri yazıldığına, hangi algoritmaların kullanıldığına ve işlemin ne kadar sürdüğüne göre değişiklik gösterir. Şimdi en bilinen ve güvenli kabul edilen wiping yöntemlerine birlikte bakalım.

Gutmann Metodu

Gutmann Metodu, veri silme konusunda en detaylı ve güvenli yöntemlerden biridir. Bu yöntemde diskinize 35 kez rastgele ve özel desenli veriler yazılır. Bu işlemin amacı, eski verilerin üzerine o kadar çok bilgi yazmak ki, orijinal veri fiziksel olarak da yok olsun.

Bu yöntem oldukça güvenli olmakla birlikte, uzun süren bir işlemdir. Büyük boyutlu disklerde saatler hatta günler sürebilir. Ancak verilerinizin tamamen yok olmasını istiyorsanız, Gutmann Metodu tam size göre!

Schneier Yöntemi

Bruce Schneier tarafından geliştirilen bu yöntem, daha hızlı ama yine de etkili bir silme metodudur. Schneier yönteminde disk üzerine toplam 7 geçiş yapılır. İlk geçiş rastgele veriyle, ardından gelen 6 geçiş ise belirli bir desenle gerçekleştirilir.

Bu yöntem, hız ve güvenlik arasında iyi bir denge kurar. Kişisel cihazlar ve günlük kullanım için oldukça idealdir.

DoD-7

Amerikan Savunma Bakanlığı’nın belirlediği bir standart olan DoD-7 yöntemi, diskinize yedi kez veri yazar. İlk altı geçiş belirli desenlerle yapılır, yedinci geçişte ise rastgele veriler yazılır. Özellikle kurumsal kullanımda tercih edilen bu yöntem, hassas verilerin güvenle silinmesini sağlar.

DoD-7, birçok wiping yazılımı tarafından desteklenir ve birçok kurumda resmi standart olarak kabul edilmiştir. Eğer cihazınızı ikinci el satmayı planlıyorsanız, bu yöntem güvenlik açısından size büyük bir avantaj sağlar.

Wiping Sadece Bilgisayarda mı Gerekli?

Hayır, akıllı telefonlar, tabletler ve diğer taşınabilir cihazlar da wiping işlemine ihtiyaç duyabilir. Özellikle artık kullanmadığınız eski cihazlarınızı başkalarına verecekseniz, içindeki verilerin tamamen silindiğinden emin olmalısınız.

Çünkü günümüzde cep telefonu modelleri artık küçük birer bilgisayar gibi çalışıyor. Bu cihazlarda banka hesaplarınızdan tutun da kişisel mesajlarınıza kadar her şey bulunabiliyor. Wiping işlemini uygulayarak bu tür bilgilerin güvenliğini sağlayabilirsiniz.

Hangi Durumlarda Wiping Yapılmalı?

Wiping yapılma durumları;

• Eski bir cihazı satmadan önce 
• İşten ayrılan bir çalışanın bilgisayarını yeni birine devretmeden önce
• Bozulmuş ya da çalışmayan bir cihazı geri dönüşüme vermeden önce
• Şirket verilerinin gizliliğini sağlamak için düzenli aralıklarla

Eğer birden fazla cihazınız varsa, hepsi için wiping işlemini uygulamak ilk etapta zahmetli gibi gelebilir. Ancak uzun vadede kişisel verilerinizin güvenliğini sağlamak açısından büyük bir yatırım olduğunu söyleyebiliriz.

Wiping İşlemi İçin Hangi Araçlar Kullanılabilir?

Piyasada wiping işlemi için kullanılabilecek pek çok ücretsiz ve ücretli yazılım mevcut. Bu araçlar genellikle kullanıcı dostu arayüzlere sahip olduğundan, teknik bilgiye sahip olmayan kişiler de rahatlıkla kullanabilir.

Bazı yazılımlar şunlardır:

• DBAN (Darik’s Boot and Nuke)
• Eraser
• CCleaner’ın “Drive Wiper” özelliği
• Blancco (profesyonel kullanım için)

Bu yazılımları kullanmadan önce mutlaka dikkatli olun ve ne yaptığınızı bildiğinizden emin olun. Yanlışlıkla silmek istemediğiniz verileri de kalıcı olarak kaybedebilirsiniz.

Wiping İşlemini Kolaylaştıracak İpuçları

Wiping işlemini kolaylaştıracak ipuçları şu şekildedir;

1. Wiping işleminden önce silmek istemediğiniz tüm dosyaları harici bir diske ya da buluta yedekleyin.
2. İşlem uzun sürebileceği için cihazın elektrik bağlantısını kesmeyin.
3. Hangi wiping yönteminin size uygun olduğunu belirleyin. Hızlı ve yeterli koruma istiyorsanız Schneier, maksimum güvenlik istiyorsanız Gutmann tercih edilebilir.
4. USB bellekler, hafıza kartları gibi taşınabilir aksesuarlar da kişisel veri barındırabilir. Onları da wipe etmeyi unutmayın. Detaylı aksesuar ürünlerine göz atarak aksesuar ürünlerini de kullanabilirsiniz.
5. Bozulan cihazları geri dönüşüme vermek ya da yedek parça olarak kullanmak isteyebilirsiniz. Bu tür durumlarda da önce wiping yapmayı ihmal etmeyin. Özellikle ev elektroniği ürünlerinde bu çok daha önemli olabilir.

Gerçekten Silmek İçin Wipe Edin

Veri güvenliği günümüzde her zamankinden daha önemli hale geldi. Sadece bilgisayarlar değil, günlük hayatımızda kullandığımız tüm dijital cihazlar özel bilgilerimizi barındırıyor. Cihazınızı elden çıkarmadan önce verilerinizi sadece silmekle kalmayın, gerçekten yok edin. Wiping işlemiyle içiniz rahat olsun, bilgileriniz kimsenin eline geçmesin.

Unutmayın, bir cihazı sıfırlamak başka, onu veri açısından tertemiz hale getirmek bambaşka bir iştir. Siz de verilerinizin geleceğini şansa bırakmak istemiyorsanız, bir sonraki silme işleminizde “wipe atmayı” mutlaka göz önünde bulundurun.